Sirenler çalmaya başladığında, yer sarsıldığında veya yetkililer “tahliye” anonsu yaptığında, o ilk panik anında aklımızdan geçenler bellidir: Ailem, sevdiklerim, önemli belgeler… Peki bu listenin en başında, size en savunmasız ve en sadık gözlerle bakan patili dostunuz var mı? Bir afet anında, kaos ve korku hakimken, onların güvenliği tamamen bizim hazırlığımıza bağlıdır.
Unutulmamalıdır ki, afet sonrası terk edilmiş veya kaybolmuş hayvanların yürek burkan görüntüleri, genellikle hazırlıksız yakalanan ve ne yapacağını bilemeyen iyi niyetli sahiplerin trajedisidir. Onları geride bırakmak bir seçenek değil. Peki, bu senaryonun sizin başınıza gelmemesi için ne yapmalısınız? Cevap basit: Evcil hayvanlar için bir afet ve tahliye planı hazırlamak. Bu rehber, kriz anında hayat kurtaracak o planı adım adım oluşturmanıza yardımcı olacak.
Neden Evcil Hayvanlar İçin Özel Bir Plana İhtiyacınız Var?
Bir afet anında içgüdülerine güvenerek kaçıp hayatta kalacaklarını düşünmek büyük bir yanılgıdır. Korkmuş bir hayvan, tehlikeden kaçmak yerine en güvendiği yere, yani evine veya tehlikeli bir moloz yığınının altına saklanabilir. İnsanlar için kurulan tahliye merkezlerinin veya barınakların çoğu, sağlık ve güvenlik yönetmelikleri gereği evcil hayvan kabul etmeyebilir. İşte bu yüzden, onlara özel bir planınızın olması hayati önem taşır.
Hayat Kurtaran Adım: Evcil Hayvan Afet Çantası Hazırlamak
Tıpkı kendi aileniz için hazırladığınız deprem çantası gibi, patili dostunuz için de her an ulaşabileceğiniz bir “evcil hayvan afet çantası” hazırlamalısınız. Bu çanta, onun en az 72 saat boyunca hayatta kalmasını sağlayacak temel malzemeleri içermelidir.
İşte Çantanızda Mutlaka Olması Gerekenler:
- Mama ve Su (3-7 Günlük): Konserve mamalar, açılıp kapanabilir kapakları ve uzun raf ömürleri nedeniyle kuru mamalara göre daha pratiktir. Yanınıza mutlaka kişi başı günlük en az 3-4 litre su alırken, onun için de ekstra su ayırmayı unutmayın.
- İlaçlar ve Tıbbi Kayıtlar: Düzenli kullandığı bir ilaç varsa, en az bir haftalık yedeğini çantaya koyun. Veteriner hekimden aldığınız aşı karnesinin, mikroçip numarasının ve önemli sağlık bilgilerinin bir kopyasını su geçirmez bir poşet içinde saklayın.
- Taşıma Çantası (Carrier) ve Tasma/Göğüslük: Tahliyenin en kritik ekipmanıdır. Kediler ve küçük köpekler için üzerinde adınızın ve telefon numaranızın yazdığı sağlam bir taşıma çantası şarttır. Köpekler için asla sadece tasmaya güvenmeyin; panikle tasmadan kurtulabilirler. Vücudu saran bir göğüslük (harness) en güvenlisidir.
- İlk Yardım Kiti: Gazlı bez, bandaj, antiseptik solüsyon ve veterinerinizin önereceği temel malzemeleri içeren küçük bir kit hazırlayın.
- Temizlik Malzemeleri: Kedi kumu, katlanabilir küçük bir tuvalet kabı, çöp poşetleri ve ıslak mendiller hijyen için gereklidir.
- Fotoğraf ve İletişim Bilgileri: Eğer ayrılırsanız, onu arama çalışmalarında kullanmak üzere güncel bir fotoğrafını (sizinle birlikte çekilmiş olması daha iyi) ve temel bilgilerini (adı, cinsi, yaşı, özel işaretleri) içeren bir notu çantanızda bulundurun.
- Konfor Sağlayacak Eşyalar: Üzerine sizin kokunuzun sindiği küçük bir battaniye veya en sevdiği oyuncağı, stresli anlarda ona kendini güvende hissettirecektir.
Tahliye Öncesi ve Anında Yapılması Gerekenler
1. Kimliklendirme: En Önemli Güvenceniz
- Mikroçip: Bu, dostunuzun size geri dönmesi için en güvenilir yoldur. Mikroçip bilgilerinizin güncel olduğundan emin olun.
- Tasma Künyesi: Tasmasında adının ve güncel telefon numaranızın yazılı olduğu bir künye mutlaka bulunsun.
2. Taşıma Provası Yapın
Birçok kedi ve köpek taşıma çantasına girmekten nefret eder. Afet anında bu mücadeleyi yaşamak istemezsiniz. Çantayı normal zamanlarda evin bir köşesinde açık bırakın, içine ödül mamaları koyarak onu pozitif bir yer olarak görmesini sağlayın.
3. Güvenli Tahliye Noktalarını Önceden Belirleyin
- Hayvan Dostu Barınaklar: Bölgenizdeki hangi otellerin, motellerin veya geçici barınma alanlarının evcil hayvan kabul ettiğini bugünden araştırın ve listesini yapın.
- Arkadaş ve Akraba Ağı: Afet bölgesinin dışında yaşayan arkadaşlarınız veya akrabalarınızla, bir kriz anında dostunuzla birlikte size sığınma imkanı olup olmadığını önceden konuşun.
- Veteriner Kliniğiniz: Kendi veteriner hekiminizin veya yakındaki bir hayvan hastanesinin acil durum barınma seçenekleri sunup sunmadığını öğrenin.
- 4. “Evcil Hayvan İçeride” Etiketi
- Acil durum ekiplerinin evinizde bir hayvan olduğunu bilmesi için, pencerelerinize veya kapınıza yapıştırabileceğiniz “Evcil Hayvan İçeride” etiketlerinden edinin. Tahliye olduğunuzda, etiketin üzerine büyük harflerle “TAHLİYE EDİLDİ” yazarak ekiplerin boşuna zaman kaybetmesini önleyin.
- 5. Afet Anında Sakin Kalın
- Siz ne kadar panik olursanız, dostunuz da o kadar korkar. Sakin kalmanız, onu kontrol altına almanızı ve güvenli bir şekilde taşımanızı kolaylaştırır. Onu hemen güvenceye alın, taşıma çantasına veya tasmasına bağlayın. ASLA serbest bırakmayın.